- 14/08/2023
- Lượt xem: 125
- Tác giả: Cửa Lưới Hải Phát
Muỗi không còn sợ lạnh, làm dịch bệnh tăng cao
Muỗi không còn sợ lạnh như trước đây. Mà nó đã có thể thích nghi với đủ các loại khí hậu thời tiết. Vì vậy quanh năm dịch bệnh đều có thể bùng phát. Bạn nghĩ rằng sốt xuất huyết chỉ xảy ra vào mùa xuân và mùa hè? Hiện tượng nóng lên do biến đổi khí hậu khiến muỗi vector sẵn sàng di chuyển mọi nơi. Bất kể mùa nào và chúng cũng đang tấn công mạnh mẽ các vùng ôn đới lạnh. Một nghiên cứu tại Mỹ cảnh báo, trong vòng 50 năm nữa. Số người bị đe dọa bởi sốt xuất huyết và virus Zika sẽ tăng lên 1 tỷ người.
1. Muỗi không còn sợ lạnh như trước đây
Phạm vi hoạt động của muỗi Aedes véc tơ đã mở rộng. Cà các trường hợp đã được báo cáo ngay cả ở các vùng ôn đới.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PLOS đã khảo sát đường di chuyển. Của hai trong số các loài muỗi trung gian phổ biến nhất Aedes aegypti và Aedes albopictus. Và phát hiện ra rằng khi nhiệt độ tăng lên. Phạm vi hoạt động của muỗi đã mở rộng đến các vùng ôn đới ở phía bắc và phía nam. Thậm chí xa như những ngọn đồi cao hơn. Những căn bệnh trước đây chỉ đe dọa cư dân vùng nhiệt đới sẽ lan sang những “vùng lạnh giá” này trong tương lai.
Trước đây, chỉ những vùng có khí hậu nhiệt đới mới lo ngại đến muỗi. Nhưng gần đây các vùng có khí hậu ôn đới đã phát hiện các trường hợp mắc bệnh do muỗi gây ra. Công nghệ, việc đi lại của con người thuận tiện hơn. Đồng thời cũng khuyến khích côn trùng trung gian. Và mầm bệnh hoành hành khắp thế giới.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Các bệnh do muỗi truyền đã giết chết hàng triệu người trên thế giới mỗi năm. Theo tốc độ nóng lên, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng thêm 3 độ C trước năm 2100. Các khu vực có vĩ độ cao như châu Âu, Bắc Mỹ. Và các vùng nhiệt đới cũng sẽ không tránh khỏi.
2. Muỗi Truyền Sốt Xuất Huyết, Virus Zika
Các bệnh do muỗi truyền chủ yếu là sốt xuất huyết, nhiễm virus Zika, bệnh chirogong… Hầu hết 3 bệnh truyền nhiễm này sẽ gây ra các triệu chứng. Như sốt, phát ban và đau nhức cơ dữ dội. Vi rút Zika đã tàn phá Brazil vào năm 2014 thậm chí còn gây hại cho phụ nữ mang thai. Do lây truyền dọc từ mẹ sang con. Vi rút đã tấn công dây thần kinh não của hàng nghìn thai nhi, từ đó dẫn đến chứng đầu nhỏ.
Các bệnh do muỗi truyền bao gồm: sốt xuất huyết, vi rút Zika, vi rút West Nile, sốt rét, sốt vàng da, bệnh chikungunya, viêm não La Crosse, viêm não Nhật Bản, sốt Rift Valley, v.v.
3. Phạm vi hoạt động của côn trùng véc tơ kéo dài đến các vùng ôn đới
Carlson cho biết, hầu hết các bệnh này từng xảy ra ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Muỗi sẽ phát triển mạnh mẽ vào mùa hè. Nhưng biến đổi khí hậu đã dẫn đến nhiệt độ tăng ở các vùng ôn đới. Và gia tăng các trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết, Zika và chikungunya. Theo Viện Y tế Quốc gia, hiện có 100 đến 200 trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết ở Hoa Kỳ hàng năm. Và hầu hết các bệnh nhân đều có tiền sử đi du lịch nước ngoài. Với sự trợ giúp của sự nóng lên toàn cầu. Muỗi có thể xâm nhập vào các vùng ôn đới mà trước đây hiếm khi đạt được. Trong tương lai, những căn bệnh này sẽ không còn sự phân biệt theo khu vực. Và bất kỳ khu vực nào cũng sẽ phải đối mặt với mối đe dọa từ muỗi truyền bệnh.
“Sự xuất hiện của hiện tượng nóng lên toàn cầu và biến đổi khí hậu sẽ không chỉ làm thay đổi hệ sinh thái của muỗi mà cả các vật trung gian truyền bệnh khác sẽ đẩy nhanh tốc độ lây lan của dịch bệnh.” Trước đây, HIV hầu như chỉ xuất hiện ở các bang có vĩ độ cao hơn và nhiệt độ trung bình thấp hơn ở Đông Bắc và Trung Tây nước Mỹ, nhưng hiện nay các trường hợp đã được báo cáo ở hầu hết các bang.
4. Ở nhiệt độ cao muỗi khó sống sót
Trớ trêu thay, nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng một khi sự nóng lên toàn cầu trở nên không thể kiểm soát được, các vùng nhiệt đới sẽ trở nên quá nóng để muỗi tồn tại, bao gồm cả Tây Phi và Đông Nam Á.
Hiện nay, hầu hết các bệnh truyền nhiễm do muỗi gây ra đều chưa có vắc-xin phòng ngừa, và “làm thế nào để phòng chống muỗi” đã trở thành một vấn đề quan trọng. Cách phòng tránh muỗi đốt và muỗi sinh sản là biện pháp bảo vệ cơ bản mà ai cũng có thể thực hiện được. Về giải pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, ông Carlson thẳng thắn cho rằng đây là thách thức toàn cầu, “không quốc gia nào có thể đứng ngoài cuộc”.